Pleasen en stress: hoe je jezelf uitput zonder het te merken
Vechten, vluchten en verstarren zijn drie bekende overlevingsstrategieën. Ze worden automatisch geactiveerd wanneer we ons bedreigd voelen. Maar wist je dat er ook nog een vierde is? De *fawn*-reactie, ook wel *tend and befriend* genoemd. In begrijpelijke taal: pleasen.
Deze overlevingsstrategie – die in de volksmond vaak wordt omschreven als ‘stress’ – komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. En in mijn praktijk kom ik dit dagelijks tegen. Vrouwen met vage lichamelijke klachten, constante vermoeidheid en mentale uitputting. Wanneer ik doorvraag, blijkt vaak dat ze al sinds hun tienerjaren emoties onderdrukken en zich anders voordoen dan ze zich voelen. Niet omdat iemand hen dat opdraagt, maar omdat ze denken dat het zo hoort. Ze hebben dit vaak onbewust overgenomen van hun moeders of andere vrouwen in hun omgeving.
De gevolgen van jarenlang pleasen en stress
Vrouwen die jarenlang iedereen tevreden proberen te stellen, behalve zichzelf, lopen vroeg of laat vast. Ze hebben geleerd om de signalen van hun lichaam te negeren en er juist een schepje bovenop te doen. Ze wringen zich in bochten waarin ze helemaal niet passen. Ze vertrouwen niet meer op hun intuïtie, vinden het moeilijk om keuzes te maken en voelen zich eigenlijk altijd moe.
Herken je dit bij jezelf of bij iemand in je omgeving? Dan is het tijd om stil te staan bij een belangrijke vraag: wanneer is het genoeg? Wanneer is het tijd om voor jezelf te kiezen?
Van overleven naar leven: hoe je stopt met pleasen en stress vermindert
We moeten stoppen met het verheerlijken van de drukke ‘alles-doeners’ en rust en ruimte weer gaan zien als basisbehoefte in plaats van luxe.
Dat begint bij het aanleren van nieuw gedrag:
– Leren luisteren naar je lichaam
– Je grenzen voelen, erkennen en serieus nemen
– Zelfvertrouwen opbouwen om je grenzen te benoemen en aan te geven
– Nee durven zeggen zonder je egoïstisch of een ‘zeikerd’ te voelen
Als je dit niet doet, zal je lichaam steeds harder moeten schreeuwen om aandacht – in de vorm van vage klachten of, in het ergste geval, ziekte.
Ik zie je
Voor alle vrouwen die zichzelf hierin herkennen: ik zie je. Je bent ook maar een mens. Je mag voor jezelf kiezen.
Voor alle mannen die dit herkennen bij hun vrouw, moeder, zus, dochter of collega: vraag door, denk mee en – misschien wel het allerbelangrijkste – geef haar de ruimte.
Meer weten?
Wil je ontdekken hoe je kunt stoppen met pleasen en weer in verbinding kunt komen met jezelf? Bekijk mijn coachingstrajecten hier of plan een gratis kennismakingsgesprek in.
Wil je meer tips en inzichten over stress en grenzen stellen? Volg mij dan op LinkedIn!