Dit artikel liever luisteren? Ik deel hem met je in de podcastaflevering:
Doe je dingen soms niet, omdat je bang bent hoe anderen er over denken? Dan heb ik goed nieuws voor je: anderen zijn vaak veel te druk met zichzelf en hun eigen leven, om met jou bezig te zijn.
En dit kan zowel een geruststellende als een teleurstellende gedachten zijn.
Teleurstellend omdat, op je inner circle na, dus je familie of je gezin, het niemand ook maar iets kan schelen of je naar de kapper bent geweest of een nieuwe jas hebt. Ja even, met als reactie: Ow leuk, of : fijn voor je, maar daarna gaan de meeste mensen gewoon weer door met hun eigen waan van de dag en zijn totaal niet meer met jou bezig.
En dat niemand met jou bezig is kan natuurlijk ook een hele geruststellende gedachte zijn. Dat vlekje op je shirt, je bad hair day, die spelfout in een presentatie op je werk of je stem die oversloeg midden in een telefoongesprek. Zelf maak je er misschien een big deal van in je hoofd, maar hoogstwaarschijnlijk valt het helemaal niet op. Het spotlight effect noemen psychologen dit. Een fenomeen waarbij mensen geneigd zijn te geloven dat ze meer worden opgemerkt dan in werkelijkheid het geval is..
Maar waar komt het toch vandaan? Dat gevoel dat alles opvalt en dat iedereen er iets van vindt. Als je als baby ter wereld komt heb je de eerste paar jaar van je leven bepaalde ervaringen met anderen die niet echt representatief zijn voor de rest van je leven. Zo wordt het eerste lachje, de eerste stapjes, de eerste woordjes.. elke nieuwe ontwikkeling die een kind doormaakt wordt aangemoedigd en gevierd. Maar hoe ouder een kind wordt hoe minder aandacht er wordt besteed aan nieuwe ontwikkelingen. En zodra de volwassen leeftijd wordt bereikt, is al die aandacht eigenlijk vrijwel weg en worden veel zaken als vanzelfsprekend gezien.
Ik hoor het mezelf ook vaak doen bij mijn dochter van drie en een half. Als ze vanaf de trampoline roept: Kijk eens mama hoe hoog! Dan roep ik: Ow, Goed hoor moppie, knap gedaan. Of al die tekeningen en knutselwerkjes die dagelijks in mijn handen worden gedrukt, ze krijgen allemaal een compliment: wauw, mooi gedaan zeg, wat kun je dat toch goed.
Als je het zo bekijkt is het eigenlijk helemaal niet zo raar dat we bij bijna alles wat we doen in ons achterhoofd houden wat de reactie van anderen hierop zou zijn. Het liefst willen we bij alles applaus en bevestiging net als dat we als kind kregen.
Veel dingen in ons leven doen dus we ook met de eventuele mening van anderen in ons achterhoofd. Sporten met Strava aan zodat iedereen kan zien hoe goed je bezig was, of foto’s plaatsen op social media, je perfectie selfie als profielfoto op whatsapp. Maar er zijn ook dingen die we juist niet doen omdat we bang zijn voor de reactie van anderen: een andere baan zoeken, verhuizen naar een andere stad, een relatie verbreken, een nieuwe cursus volgen, in je eentje uit eten of naar de bios gaan, hardlopen.
Als experiment kun je eens nagaan hoe vaak jij zelf nadenkt over iemand anders. Het boeit jou waarschijnlijk ook niet wat anderen allemaal doen. Je hebt genoeg aan je eigen dingen om je tot in detail met hen bezig te houden. En dit is een goede graadmeter voor hoeveel anderen dus waarschijnlijk met jou bezig zijn.
En dat is helemaal prima. Bij grote levensgebeurtenissen zullen je vrienden en familie echt wel met je meeleven. Maar ze zullen ook weer snel verder gaan met hun eigen leven. Zich druk maken over hun eigen relatie, carrière, financiën, gezondheid, familie, vrienden, vakanties of huishouden. Net als jij waarschijnlijk zal doen. Veel meer ruimte hebben we namelijk niet. We zijn allemaal maar mens.
Dus de volgende keer als je iets spannend vindt, laat dan de gedachten over wat anderen er van zouden vinden los en weet dat niemand er wakker van ligt of je het nou wel doet of niet!